Uyku, biraz uyku

Üzerinde beni uyutan minder 
Yavaş yavaş girer ılık bir suya. 
Hinde doğru yelken açan gemiler, 
Bir uyku aleminde doğar dünya. 

Sırça tastan sihirli su içilir, 
Keskin sırat koç üstünde geçilir, 
Açılmayan susam artık açılır 
Başlar yolu cennete giden rüya.. 

Orhan Veli Kanık 

Uyku, dünyanın en güzel keyiflerinden biri.

Uyku, baldan tatlı, ölümden ağır bazen.

Uyku, herkesin daha fazlasını isteyip de ulaşamadığı lüks.

Dünyanın en tatlı uykularını çocukken ve gençken uyur insan. Hani ilkokulda geceleyin ansızın uyanırsınız, su içmeye gidersiniz belki, ama bir de bakarsınız saat daha 4, uyanmanıza iki saat var, inanılmaz sevinirsiniz, sıcacık yatağınıza, yumuşacık yastığınıza ve yorganınıza geri dönersiniz. Ne tatlıdır o uyku!

Ya da lisede inanılmaz sıkıcı bir dersin ortasında, gözleriniz sanki üzerinde kurşun ağırlıklar varmış gibi ağırlaşmışken, zaman bir türlü geçmek bilmeyen, sürünen dakikalara dönüşmüşken, yatağınızın ve yastığınızın hayalini kurarsınız. O an bir kaç dakikacık da olsa uyuyabilmek için neler vermezsiniz! 

Bebekken ve küçücük bir çocukken anneannemin evinde, benim yataktan yere düşmemem için etrafıma koyduğu yastıkların arasında, mis gibi tertemiz sabun kokulu çarşafların ve nevresimlerin arasında uyumak, dünyanın en tatlı uykusuydu benim için. Anneannem arka odadaki telefon çalarsa aniden uyanmayayım diye telefonu yastıkların arasına gömerdi. Canım anneannemin şefkatli elleri üzerimi örter, bana iyi uykular dilerdi. Dünyanın en huzurlu, en güzel uykusuydu o. Çocukluğun o sihirli bahçesinin güzelliklerinden biriydi.

Daha sonra uzun yolculuklardan sonra eve varınca uyuduğum uykular da hatırlanacak güzellikte oldu. Amerika-İstanbul arasını toplam 20 saati aşkın bir yolculukta aştığım bir gün, yorgunluktan sürünür vaziyette evimize varmak, annemin güzel çorbasından yemek ve ılık bir duş alıp tertemiz ve serin çarşafların arasında derin, rüyasız ve deliksiz bir uykuya dalmak.. Benim için cennete eşitti.

İnsan büyüdükçe, işler ve sorumluluklar arttıkça uyku, ulaşamayacağımız bir rüyaya dönüşüyor adeta. Kimse istediği kadar uyuyamıyor. Hayatın gereklilikleri bizi bir o tarafa, bir bu tarafa çekerken, ilk vazgeçtiğimiz şey uykumuz oluyor.

Halbuki vücudumuz için elzem bir faaliyet uyumak. Günde en azından 8 saatlik uyku, her yetişkinin beyin ve vücut faaliyetlerinin normal çalışabilmesi için gerekli. Ben eğer günde 8 saat uyumamışsam, kendimi aklımı kaybediyor gibi hissediyorum. Gecede 4-5 saatlik uykuyla normal yaşamlarını sürdürebilen insanları da anlayamıyorum.

Uyku kalitemizi arttırmak için neler yapabiliriz? Bu konuda yaptığım araştırma sonuçlarını paylaşmak istedim sizinle.

Uyku kalitenizi arttımanın 10 yolu:

- Her gün aynı saatte yatıp, aynı saatte kalkmaya çalışın. Vücudunuz belli bir saate programlandığında uykuya dalmak da, uykudan uyanmak da size hiç zor gelmeyecek. Hatta saatinizin alarmına bile bir süre sonra ihtiyaç duymayacaksınız.

- Mutlaka gece 12den önce yatağa girmeye çalışın, 12den önce uyuduğumuz saatler, sonra uyuduğumuz saatlerden iki kat fazla dinlendiriyormuş beyni ve vücudu.

- Yatağınızı sadece uyumak için kullanın. Yatağınızda televizyon seyretmek, gazete okumak, yemek yemek gibi yanlışlara düşmeyin. Beyninizin yatağınızı uykuyla bağdaştırması gerekiyor.

- Gece uykunuzun derin ve deliksiz olmasını istiyorsanız sabahtan 1 saat kadar spor yapın. Uyku kalitesini büyük ölçüde arttırıyor.

- Öğleden sonra 3ten sonra kafein almamaya dikkat edin. Uykuya dalmanızı zorlaştırmıyorsa bile derin uykuya geçmenizi engelliyor. Sabaha dinlenememiş olarak kalkıyorsunuz.

- Yatmadan önce ılık bir duş almak, bir bardak süt içmek, ya da bir kase yoğurt yemek vücudu ve mideyi rahatlatıyor, uykuya hazırlıyor.

- Uyuduğunuz odanın sıcaklığının yeterince düşük olmasına dikkat edin. Vücut uyurken zaten ısısı düşüyor, ve eğer çok sıcak bir odadaysanız iyi uyuyamıyorsunuz.

- Mutlaka kaliteli ve ergonomik bir yatak ve yastık alın. İnsanlara yatağa para vermek gereksiz gibi görünüyor ama üzerinde geçirdiğiniz zamanı düşündüğünüzde, iyi bir yatak almak en iyi yatırım gerçekten! Başka gereksiz lükslerden kısıp uyku kalitenizi arttırarak çok daha mutlu ve verimli bir insan olabilirsiniz!

- Yatmadan önce kafanızdaki düşünceleri, o günün olaylarını, ertesi güne yapmanız gerekenleri...vs kısacık notlar halinde de olsa bir deftere yazın. Defterinizi mümkünse komodinin üzerinde, tam yanınızda tutun. Eğer gece panik halinde uyanırsanız tekrar oraya yazabilirsiniz düşüncelerinizi. Beyninizdeki herşeyi kağıda geçirmek ne kadar rahatlatıcı bir şey anlatamam. Yaklaşık 5 aydır her gün bunu yapıyorum ve inanılmaz ölçüde yararlı oldu.

- Yatmadan yarım saat önce o anda ne yapıyorsanız onu bırakıp 'yatmaya hazırlık' safhasına girin. Bu sizi de psikolojik olarak uyumaya hazırlayacak. Diş fırçalamak, ertesi günü giyeceklerinizi bir kenara koymak, pijamalarınızı giymek, belki bir kaç sayfa kitap okumak...vs gibi. Eğer bilgisayarınızın parlak ekranına bakarken birden yatağa gidip uyumaya çalışırsanız büyük bir olasılıkla zorlanacaksınız.

- Herşeyden önemlisi, rahatlamaya ve kontrolünüzün dışında olan şeyleri kafanıza takmamaya çalışın. Stres ve yorgunluk, uykunun en büyük düşmanı. Sevdiklerinizden ve ailenizden destek alın, bir hobi edinin, spor yapın, resim yapın...Stresinizi bir şekilde azaltabildiğinizde uyku kaliteniz de önemli ölçüde yükselecek.

Herkese iyi uykular, tatlı rüyalar! :)