Sunday, January 25, 2009

Emeğimi çalmayın!



Bugün beni çok üzen bir olaydan bahsetmek istedim.
İki gün önce blog'uma kimler hangi kelimeleri arayıp girmiş diye bakarken, 'Babalar ve Kızları' yazımdan bir söz öbeğini aradıklarını farkettim: 'Baba bir sığınaktır kızı için'
Kendi kendime 'çok garip, neden tam da bu söz öbeğini Google'da aramışlar ki?' diye düşündüm.
Kendim de bir Google'da aratayım dedim.

Bir de ne göreyim?
'Babalar ve kızları' yazım, onlarca web sitesinde, 'kopyala-yapıştır' özelliğini çok seven insanlar tarafından, iznim olmadan alınıp kullanılmış.
Bir çok forumda, mesajlarda, blog'da, yani aklıma gelebilecek onlarca yerde çoğaltılmış.
Bu insanlardan neredeyse hiçbiri, alıntının nereden olduğunu yazmak zahmetinde bulunmamış.
Hatta bazıları, sanki kendisi yazmış gibi altına imzasını atıvermiş!!
Yazının altında 'eline, kalemine sağlık' diye cevap verenlere teşekkür etmiş, utanmadan..

Daha sonra sırf meraktan, çok okunan bir kaç bazı yazımdan rastgele cümleler seçip onları da arattım. Hayretler içerisinde kaldım. İnsanlar yazılarımın çoğunu hiç bir kaynak belirtme gereği görmeden, haberim olmadan çalmakta hiç bir sakınca görmemiş.

Bir örnek: Çok 'dindar' geçinen bir arkadaşımız 'Bu dünya, öteki dünya' adındaki yazımı aynen kopyalayıp dini bir forumda kendi yazmış gibi sayfanın altlarındaki mesajına yapıştırmakta bir yanlışlık (!) bulmamış. Vicdan azabı da çekmemiş anlaşılan.

Bu insanların çoğu, birisi evlerine girip değerli bir şeylerini çalsa, götürse ne düşünürlerdi acaba? Nasıl hissederlerdi kendilerini?

Maalesef toplumumuzda 'emeğe saygı' yok.

Çok üzülmeme ve sinirlenmeme rağmen yapabileceğim çok fazla bir şey de yok açıkçası. Biraz araştırınca öğrendim ki popüler olan bir çok blog sahibi bu durumdan mağdur olmuş. Bir kaç sitenin sahibine mesaj attım, onlar ya yazıyı kaldırdılar ya da altına benim sitemden alıntı olduğunu gösteren ibareler koydular. Ama internet o kadar geniş bir derya ki, bunların hepsini takip etmek mümkün değil. Buna ne zamanım, ne de halim var. 'İnternet polisi' gibi bir kurum yok, pek bir yaptırım gücümüz yok. Ayrıca internette yazı yazan herkese ulaşmak da mümkün değil. Çoğunun hiç bir iletişim bilgisi yok.

İnsan kendi başına gelince anlıyormuş, ne kadar feci bir şey olduğunu. O kadar emek verip yazdığım yazılarımı bambaşka yerlerde, alt kültür forumlarında, haberim bile olmayan alakasız sitelerde görünce anladım.

Bu yazıyı okuyan herkese sesleniyorum: Lütfen başkasının emeğini çalmayın. Telif hakları'na saygı gösterin. Korsan kitap almayın. İntihal (ya da İngilizce adıyla plagiarism) ağır bir suçtur. Sitemden yazıları kopyalayıp yapıştıracaksanız bile hiç olmazsa altına bir link koyma ve yazıyı nereden aldığınızı söyleme zahmetini gösterin. Emeğe bu kadarcık da olsa bir saygınız olsun.

İşe yarayabilecek bir kaç link:

Blog'unuzdan copy-paste'i kaldırma yolu:
http://myblog-log.blogspot.com/2007/06/disable-copy-and-paste.html

İntihal nedir? Nasıl kaçınılır?:

http://www.indiana.edu/~wts/pamphlets/plagiarism.shtml

Blog içeriğini koruma yolları:

http://mohitaneja.com/blogging/how-to-copyright-and-protect-your-blog-content.htm



Daha saygılı bir toplumsal bilince ulaşmak dileğiyle.

Moonshine


5 comments:

  1. HAKLISIN CANIM ,KATILIYORUM SANA .EN AZINDAN Bİ İZİN İSTESELER DİMİ O ZAMAN İNSAN SEVE SEVE VERİ ZATEN ,DOĞRU SÖYLÜYOSUN YAZININ ALTINA BARİ NEREDEN ALDINIZ YAZIN DİMİ...SEN SÖYLENECEK HERŞEYİ SÖYLEMİŞSİN ZATEN BENDE SANA ÖNERİDE BULUNACAKTIM KOPYALAMA YASAĞI YAPILIYOR ONU YAP DİYE AMA SEN BULMUŞUN BİLE BİDE RİCA ETSEM BU NU BLOGUMUZA NASIL EKLİYCEZ O KONUDA YARDIMCI OLURSAN ...TEŞEKKÜRLER CANIM PAYLAŞIM İÇİN:))

    ReplyDelete
  2. Altina imzami atiyorum.

    ReplyDelete
  3. Anonymous7:38 PM

    ben artik bu konuda insanlara laf anlatmaktan biktim, onlar calip-cirpmaktan bikmadilar. daha gecenlerde benzer bir olayla karsilastim, kibarca hakkimi aradim, bana " google'da arayip buldugum hersey internete aittir, uzerinde hak iddia edemezsin" diye cevap geldi. Yani sitemin icerigi google'a girince uzerinde hic hak iddia edemiyormusum. Simdi boyle bir zihniyete telif hakki, plagiarism filan nasil anlatabilirsin ki?

    ReplyDelete
  4. Pratik Anne ve Gamzeli Anne, desteginiz icin cok tesekkurler.

    Salincakta iki kisi, gercekten cogu blog sahibi bu durumdan muzdarip. Sana oyle bir mazeret ile gelmeleri ise gercekten cok yuzsuzce olmus. Cok haklisin, bu insanlara telif hakki...vs gibi kavramlari anlatmak cok ama cok zor maalesef.

    ReplyDelete
  5. ben de kopyala-yapıştır olayını nasıl kaldırırız diye arıyordum. paylaştığın için sağol. önüne geçemesek de böyle şeylerin, önlemimizi alalım.

    ReplyDelete