Kaspar Hauser Bilmecesi

The Enigma of Kaspar Hauser (Jeder für sich und Gott gegen alle) - İlk defa Almanya'da yaşarken, Almancasından izlemiştim bu filmi. O zaman da epeyi etkilendiğimi hatırlıyorum. Aradan 8 sene geçmiş izleyeli, yine aynı şekilde etkilendim. Sessiz, sakin, hüzünlü bir film. İnsanı hayat hakkında düşünmeye itiyor.

Film, gerçek bir hikayenin uyarlaması aslında. 1828 yılında bir gün Almanya'da Nurnberg sokaklarında doğru düzgün yürümeyi beceremeyen, sadece tek bir cümleyi kekeleyerek söyleyebilen, şaşkın bir genç adam bulunur. Nereden geldiği bir muamma olan bu adam, adeta şokta gibidir. Farklılığı ve bir çocuk gibi şaşkın hareketleriyle herkesin dikkatini çeker Kaspar. Daha sonra anlaşılır ki Kaspar Hauser, o yaşına gelinceye kadar bir kilerde kapalı tutulmuş, hayatını yarı karanlıkta geçirmiş ve o güne kadar kendi babasından başka hiç kimsenin yüzünü görmemiştir!!

Bir insan, toplumun örf ve adetlerini, konuşmayı, kültürel kodları öğrenemeden büyürse neler olur? Ortaya çıkan, bizim bildiğimiz anlamıyla bir 'insan' mıdır? İnsanı insan yapan konuşma becerisi, muhakeme ve karşılaştırma yeteneği, uyduğu kültürel normlar olmadan, nasıl büyür bir çocuk? Herşeyi sıfırdan başlayarak öğrenebilir mi 25 yaşındaki bir insan? Toplumla ilişkisi nasıl olur? Nasıl uyum sağlar etrafına? Ne kadar acı çeker?

Kaspar Hauser'i oynayan Bruno S'in kendi hayat hikayesi de filmdeki rolüne çok uzak değil. 'Hayata baştan yenik başlayan insanlar' kategorisinde sayabiliriz bu oyuncuyu. Hayatı boyunca başta bir hayat kadını olan annesi olmak üzere bütün toplum tarafından dışlanan Bruno, yaşamının çoğunu akıl hastanelerinde geçirmiş. 3 yaşında annesi onu çok feci bir şekilde hırpalayınca geçici olarak sağır da olmuş. Galiba bu yüzden, rol yapıyor gibi değil de, kendini oynuyor gibi filmde. Kaspar'ın ta kendisini görüyoruz Bruno'da. İçimiz acıyor, merhamet duygusuyla sarsılıyoruz.

İnsanı düşünceler içinde bırakıyor film. Sinematografi çok güzel, özellikle filmin posterinde gördüğümüz sahne enfes. Benim 'iz bırakan filmler' listeme girdi bile.